Czy odszkodowanie za błąd okołoporodowy przedawni się?

Wczoraj zadzwoniła do mnie dziennikarka Rzeczpospolitej z pytaniem, co się stanie ze sprawami o błąd medyczny, które toczą się prokuraturze. I w ogóle, co ze wszystkimi sprawami: i tymi w sądach i tymi, w których poszkodowani pacjenci jeszcze się „nie zebrali”, żeby coś zrobić. Czy tym sprawom grozi przedawnienie?

Pełny tekst artykułu, który ukazał się dzisiaj wraz z moją wypowiedzią, można znaleźć tutaj: „Pandemia zatrzymała śledztwa w sprawach o błąd medyczny” i tutaj: na portalu Interii.

Sytuacja zmienia się z dnia na dzień. W ubiegłym tygodniu wiadomość o zamknięciu szkół zastała mnie na sali sądowej. Już wtedy sędzia zgłaszała wątpliwości c do tego, jak ten proces będzie przebiegał w przyszłości.  Pani protokolantka ma małe dzieci i wiadomo było, że będzie musiała z nimi zostać. Mieliśmy zaplanowane w tej sprawie jeszcze dwa rozprawy w odstępach tygodniowych, ale podobnie jak w innych procesach, szybko dostaliśmy zarządzenie sądu o odwołaniu rozpraw z groźnie brzmiącym dopiskiem: „(wirus COVID-19)”.

Czy sprawa w prokuraturze „przedawni się”?

Ten problem może dotyczyć osób, które postanowiły w pierwszej kolejności złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Jak wynika z artykułu w Rzeczpospolitej, obecnie prokuratura zajmuje się  ponad pięcioma tysiącami spraw o błąd medyczny. Z doświadczenia wiem, że duża część tych spraw to błąd okołoporodowy związany z ciężką niepełnoprawnością dziecka lub śmiercią przy porodzie.

W tej chwili te sprawy utkną w martwym punkcie, bo biegli lekarze nie mają czasu ani głowy opiniować. Nie ma też co wymagać, aby prokuratura wzywała na przesłuchania dziesiątki położnych, pielęgniarek i lekarzy, jak to się zwykle dzieje w sprawie o błąd w prowadzenie porodu.

Trudno się nie zgodzić z cytowaną przez Rzeczpospolitą wypowiedzią anonimowego prokuratora: „Śledczy: nie mamy sumienia odrywać teraz lekarzy od pracy.” Prokuratorzy, o ile będą pracować, zapewne wykorzystają ten czas na zabezpieczenie dowodów w postaci dokumentacji medycznej czy sporządzenie pytań do biegłych. Postępowania w prokuraturze będą więc trwały jeszcze dłużej, niż dotychczas.

Przedawnienie odszkodowania dla dziecka

Roszczeniom dziecka w zasadzie („w zasadzie”, bo dotyczy to ostatnich lat, zobacz wpis: „Mój poród był lata temu”) nie grozi przedawnienie. Czasu jest dużo, z pozwem może wystąpić nawet do 2 lat od ukończenia pełnoletności. Dlaczego jednak nie warto czekać? Napisałam o tym tutaj, w poście: „Do kiedy mogę wystąpić z pozwem?”.

Przedawnienie odszkodowania dla poszkodowanego pacjenta

Gorzej sytuacja wygląda z odszkodowaniem dla innych osób  – tu obowiązuje termin 3-letni.  Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez błąd lekarza ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Ważne: jeśli trwa postępowanie w prokuraturze, to sam ten fakt nie wystarcza, żeby „wstrzymać bieg” przedawnienia odszkodowania.

Czy koronawirus zawiesza bieg przedawnienia?

Czy pandemia jest siłą wyższą w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego? W obecnych realiach mam wątpliwości: nie ma zakazu udania się na pocztę i nadania pozwu… Lepiej nie być zmuszonym do dodatkowej dyskusji na temat przedawnienia i tak trudnym procesie o błąd medyczny. Więc przyjmijmy, że terminy przedawnienia biegną nawet, jeśli wzięliśmy sobie do serca apel #zostajęwdomu – do czego wszystkich, którzy tylko mogą tak zrobić, gorąco namawiam.

A co ze sprawami o błąd okołoporodowy w toku?

Rozprawy

Jak napisałam, rozprawy wyznaczone na marzec są odwoływane, ale raczej na marcu się nie skończy. W niektórych przypadkach sądy od razu wyznaczają nowe terminy: na czerwiec, wrzesień czy koniec roku 2020 r., W niektórych niestety nie, co oznacza, że po powrocie normalności dana sprawa „spadnie” na koniec kolejki.

Świadkowie

Skoro nie ma rozpraw, to i nie da się świadka wezwać do sądu. Ale: możliwe jest złożenie przez świadka zeznań na piśmie, jeżeli sąd tak postanowi (art. 271(1) k.p.c.). Przepis obowiązuje od niedawna.  Dopiero raz spotkałam się z przesłuchaniem w tym trybie. Przy mądrym wykorzystaniu nowych regulacji będzie możliwe prowadzenie procesu o błąd medyczny – przynajmniej na etapie gromadzenia dowodów osobowych – bez wyznaczania rozprawy.

Rozprawa apelacyjna

Sąd drugiej instancji może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, jeżeli przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym jest jednak w pewnych przypadkach niedopuszczalne. Jest tak np. jeżeli strona w apelacji lub odpowiedzi na apelację złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy (art.374 k.p.c.).

Jaki z tego wniosek? Jeśli chcemy przyśpieszyć i doprowadzić do zakończenia sprawy, która jest już po wyroku I instancji i czeka na rozpoznanie przez Sąd Apelacyjny, można się zastanowić, czy na pewno chcemy, żeby koniecznie wyznaczano rozprawę. Rozprawa – przynajmniej na razie – i tak się nie odbędzie. I bez pandemii terminy są w większości roczne – zależy od sądu. A posiedzenie niejawne w sprawie zakończonej wyrokiem w końcu ubiegłego roku warszawski Sąd Apelacyjny wyznaczył mi (już!) na kwiecień br.

Jeśli macie pytania, chętnie na nie odpowiem w komentarzach pod tekstem.

Przedawnienie spraw o odszkodowanie za błąd okołoporodowy

Otagowane jako: błąd okołoporodowy, czy moja sprawa się przedawni, czy odszkodowanie za błąd przedawni się, do kiedy mogę dochodzić odszkodowania za błąd, kiedy muszę złożyć pozew przeciwko lekarzowi, kiedy odszkodowanie przedawni się, przedawnienie błąd lekarski, przedawnienie odszkodowania za błąd lekarskie, przedawnienie odszkodowania za błąd medyczny, przedawnienie sprawy przeciwko lekarzowi, przedawnienie sprawy przeciwko szpitalowi